Το Πάσχα ως πηγή έμπνευσης – Χανιώτικα Νέα, Γράφει: Δημήτρης Μαριδάκης (4.5.2013)

Το κέρασμα

Η παρουσία του υποκειμένου μέσα στον προσωπικό του χώρο καθώς και η αμφίδρομη σχέση που δημιουργείται μέσα από τη χρήση του χώρου και των χρηστικών αντικειμένων, αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο στην προσωπική μου δουλειά.

Αυτή η σχέση διαφαίνεται μέσω της αντανάκλασης του υποκειμένου πάνω στο χρηστικό αντικείμενο. Η έμμεση παρουσία, η πράξη που «ακουμπάει» έστω και φευγαλέα πάνω στο αντικείμενο, αποδίδεται με την ζωγραφική απεικόνιση. Η άυλη εικόνα του ανθρώπου αφήνεται ως αποτύπωμα κίνησης, ενέργειας, σκέψης,  συναισθήματος , πάνω σε αυτό.

Το πρόσωπο μέσα στο κουτάλι, στο πόμολο, στο καπάκι της κατσαρόλας, στο μπρίκι. Η ανθρώπινη μορφή παραμορφώνεται, συνθλίβεται ή επεκτείνεται ανάλογα με τις φόρμες τις καμπύλες και τον όγκο του αντικειμένου. Παράλληλα το αντικείμενο διαφοροποιείται, απορροφάει το χρώμα, την κίνηση, την ενέργεια του υποκειμένου, κλειδώνοντας την ύπαρξή του, διατηρώντας τη μέσα στο χρόνο.

Τα αντικείμενα χρησιμοποιώντας τα, παύουν να είναι μονάχα χρηστικά, καθώς συμβαίνει να τους αποδίδουμε σημασίες και αξίες ξένες προς αυτά, προσδίδοντάς τους τελετουργικό χαρακτήρα. 

Ανάγοντάς τα σε πνευματική αντί για υλική ουσία, οι αισθήσεις μας δημιουργούν συναισθήματα, ιδέες, ανασύρουν μνήμες, προάγουν προσμονές.

Η αντανάκλαση είναι μία βαθιά, προσωπική στιγμή.

Είναι ένα μέσο για επιβεβαίωση της ύπαρξης, η στιγμή της συνειδητοποίησης του ότι βρισκόμαστε, πράγματι, εδώ. Αλλωστε, μόνο μέσω της αντανάκλασης στο άλλο, ή στον άλλο, μπορούμε να κοιτάξουμε, έμμεσα πάντα, εμάς.

Η μελέτη του εαυτού γεννά το ερώτημα: κατά πόσο είναι δυνατό να γνωρίσουμε πραγματικά τον εαυτό μας, βλέποντάς τον αντικειμενικά, ανεπηρέαστοι από τους διάφορους παραμορφωτικούς καθρέπτες της πραγματικότητας. Όπως η μορφή μας διαφοροποιείται ανάλογα με τα αντικείμενα μέσα στα οποία καθρεπτίζεται, με τον ίδιο τρόπο αλλάζει, πολλές φορές διαστρεβλώνεται ανάλογα με την συνθήκη μέσα στην οποία βρισκόμαστε: κοινωνικο-πολιτική, οικονομική, αλλά και διαπροσωπική. Μπαίνοντας και βγαίνοντας μέσα από το αντικείμενο, δημιουργείται μια συνθήκη ψευδαίσθησης, στην οποία ο θεατής μπορεί να μεταβεί από την ψευδαίσθηση στην πραγματικότητα και αντίστροφα.

Γύρω από το αντικείμενο υπάρχει ο «πραγματικός», ο «αντικειμενικός» χώρος.

Μέσα στο αντικείμενο επεκτείνεται ο χώρος, ως είδωλο τώρα, όπως και το ανεστραμμένο είδωλο του προσώπου. Η ζωγραφική επιφάνεια, λεία, σχεδόν χωρίς υλικότητα, δίνει την αίσθηση ότι αποτελεί μία οθόνη παρατήρησης, όπου η ίδια η ζωγραφική αποτελεί μία (διαμεσολαβημένη) αντανάκλαση της πραγματικότητας.

Στο συγκεκριμένο έργο με τίτλο «κέρασμα», θέλησα να αναδείξω τον συμβολικό ρόλο των αντικειμένων (σοκολατένια κόκκινα αυγά, φοντανιέρα για κέρασμα, αγριολούλουδα), αντικείμενα που μας μεταφέρουν νοερά στις μνήμες που συνδέονται με τη γιορτή του Πάσχα.

Πρόκειται για σύμβολα χαράς, ελπίδας, λαχτάρας για ό,τι πιο αγνό κρύβουμε μέσα μας. Στόχος μου είναι να ανακινήσω την περιέργεια του θεατή, τη διάθεσή του για ενδοσκόπηση μέσα από το παιχνίδι της αντανάκλασης. Να δώσω το έναυσμα ώστε να πλησιάσουμε το βαθύτερο εαυτό μας.

Να βρούμε αυτή τη σταθερή μικρή ουσία, που κρύβεται μέσα μας, που δεν αλλάζει και μας ακολουθεί πάντα από παιδιά.

Λαμπρινή Μποβιάτσου.